Girişimciliğin çok fazla öne çıkartıldığını görüyorum son zamanlarda. Ya da algıda seçicilik yapıyorum, kim bilebilir. Özellikle, 29 yaş altındaki girişimcilere devlet teşviği sağlanması gibi avantajlar ile, devlet bu konuda ön ayak olmaya çalışıyor. Bu çok güzel bir şey olmasına rağmen, asıl soruyu sormayı unutuyoruz. Türkiye'de startuplar neden tutmuyor?

Bu sorunun cevabını söyleyeyim mi size? Şaşırmaca, darılmaca, gücenmece olmayacak ise söyleyeyim. Türkiye'de startuplar neden tutmaz? sorusunun cevabı, kurumsal firmalar. "Nasıl bu bağlantıyı kurdun?" derseniz eğer çok basit. Bir startup kuruluyor ise işlem ve amaç bellidir, problemi çözmek ve en önemlisi para kazanmak. Bu da ancak iki şekilde mümkün olabiliyor, ya yatırımcı bulacaksınız, ve büyüyerek kurumsallaşacaksınız, ya da yaptığınız işe ihtiyacı olan büyük bir firmaya şirketinizi satacaksınız.

Türkiye'de işlenen süreç ise tam bir komedi. Sizin bir problemi çözen ürün, hizmet v.b. gibi bir şirketiniz var. Yaptığınız işe ihtiyacı olan kurumsal ve büyük bir firma var. Bu firma senin yaptığın işi bünyesine katmaktansa, o büyülü cümleyi kuruyor ve işe başlıyor, "Bunu biz yaparız". Ondan sonrası ise hezimet, ne işi yapabiliyor, ne de güzel bir startup'a destek olmuş oluyor. Maliyet bakımından ise daha fena, satın alım yapsa daha ucuza getirecek ama, "onlar yapar".

Bakın daha 2019 yani bu yılın başında, bir satın alma gerçekleşti. Satın alan firma Microsoft, satın alınan ise Türkiye merkezli Citus data. Microsoft'un bünyesinde çalışan mühendisler, Citus data'nın yaptığı hangi işi yapamazdı. Belki de daha karmaşık bir şekilde ve daha fonksiyonel bile yapabilirlerdi. Ancak var olan bir teknolojiyi bünyelerine katıp, çok büyük bir maliyetten kurtuldular, zaman.

Facebook, Google, Amazon, Netflix, Microsoft, Apple, Intet v.b. gibi büyük yazılım ve donanım devleri, bir sene içerisinde yüzlerce startup satın alıyor. Satın alınan bu startupların çalışanları ya devam ediyor, ya da yeni bir startup başlatıyor. Bu döngü böyle devam ediyor. Biz ne yapıyoruz biliyor musunuz? Biz uzaktan bakıp, "Bunu biz yaparız" diyoruz. Ama sadece diyoruz.

Sağlıcakla.